Słownik XVII wieku

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1610

Formy: bezok. wydzierać się; ~ cz. ter. lp 3. os. wydziera się; ~ cz. prze. lp ż 3. os. wydzierała się

Znaczenia:

1. »gwałtem uwalniać się od czego, od kogo; wyrywać się skąd, z czyich rąk«: Turczyn się wydziera rad by bardzo puscił kozaka, a kozak go nie chce. PasPam 269.

◼ Przenośnie: ◼ Zal było in eo passu wydzierać się ex obedientia okazyią rozprzestrzenienia granic. PasPam 115v.

2. »zdobywać się, wysilać się na co«: Bo wiárę y poddánstwo panu oświadczáć w rebelliey/ á w tey woli sie nieczuć: oyczyznie milość ofiárowáć/ nihil hostile Rzeczyp. niemyslic/ á ná złe sie wydźierać: odpowiádáć/ siły y dusze záwodzić/ słowy tylko páná nie sercem wy znawáć/ tá dopiero rzecz nie coresponduie słowom łacno w niebespieczenstwo bieżeć/ ále odwrot niepewny: nie záwsze sczęsliwym początkiem koniec sie rowna/ czásem nádzieiá ktora ledwe [!] nie w oczách tkwi omyla. BielDiar Ciijv [Diijv]. Od onego ciężkiego smutku i żałości Do takiej przyszła dziewka strapiona wściekłości, Żeby się beła pewnie ręką swą zabiła I miecz swego Zerbina w piersiach utopiła, By się jej nie beł trafił pustelnik z przygody, Który tam często chadzał dla zdrojowej wody, I by beł nie zawściągnął gwałtem śmiałej ręki, Która się wydzierała na swą śmierć przez dzięki. ArKochOrlCz II 252.